Nghệ nhân nuôi dưỡng mạch nguồn ví, giặm

Năm lên 10 tuổi, cậu bé Diễn đã có thể hát nhiều làn điệu ví, giặm. Do hoàn cảnh khó khăn nên từ năm lớp 9, Diễn không học tiếp mà chọn nghề may. Công việc may mang lại cho anh sự ổn định nhưng sau đó do nhớ các làn điệu ví, giặm sâu lắng, anh quyết định từ bỏ nghề may, thi vào Trường Trung cấp Văn hóa nghệ thuật Hà Tĩnh. Anh tâm sự: “Từ bỏ nghề may để đến với văn hóa, tôi đã có thể làm đẹp tâm hồn con người, làm đẹp văn hóa quê hương bằng chính niềm đam mê các làn điệu ví, giặm của mình”.

Nghệ nhân dân gian Lê Quyết Diễn (bên phải) trong một buổi biểu diễn dân ca ví, giặm.

Mong muốn tìm bạn cùng chí hướng, nghệ nhân Lê Quyết Diễn thành lập nhóm những người đam mê hát dân ca. Năm 2015, Câu lạc bộ (CLB) dân ca ví, giặm xã Kỳ Lợi ra đời do anh làm chủ nhiệm. Dưới sự dẫn dắt của anh, CLB tham gia biểu diễn nhiều tác phẩm đoạt giải cao trong các cuộc thi ví, giặm cấp tỉnh, khu vực. Hạnh phúc của những nghệ nhân là được truyền nghề, vì thế, nghệ nhân Lê Quyết Diễn đặc biệt chú trọng đến công tác đào tạo lớp trẻ kế cận. Dù công việc này khó khăn vì lớp trẻ không chủ động thời gian, bận rộn học hành, nhưng anh không nản chí. Anh tâm sự: “Bọn trẻ không đến học thì tôi lại đến nhà dạy chúng các làn điệu. Ví, giặm là tài sản ông cha để lại, tôi chỉ mong 50 năm sau, các bạn vẫn giữ được tiếng hát trên quê hương”.

Xuất phát từ mong muốn lưu giữ và lan tỏa các làn điệu dân ca, năm 2014, nghệ nhân Lê Quyết Diễn lập kênh YouTube nhằm đăng tải những tác phẩm dân ca ví, giặm mộc mạc do chính anh sáng tác và biểu diễn. Kênh thu hút sự theo dõi của đông đảo khán giả trong và ngoài tỉnh. Đến nay, hơn 70 tác phẩm do anh sáng tác đã được anh và CLB biểu diễn nhiều nơi, trong đó có những tác phẩm tiêu biểu như: "Đường lên cổng trời", "Thị xã Kỳ Anh ngày mới", "Bánh đa, bánh mướt chợ Cầu"... Năm 2019, Lê Quyết Diễn được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân dân gian dân ca ví, giặm. 

Ông Nguyễn Anh Phong, Giám đốc Trung tâm Văn hóa-Truyền thông thị xã Kỳ Anh cho biết: “Nghệ nhân Lê Quyết Diễn là một trong những người đam mê văn hóa nghệ thuật quần chúng, đặc biệt là dân ca ví, giặm. Những năm gần đây, nghệ nhân Lê Quyết Diễn còn có nhiều tác phẩm viết về vẻ đẹp văn hóa, mảnh đất và con người quê hương Kỳ Anh. Anh luôn mong muốn truyền cảm hứng, tình yêu dân ca ví, giặm đến với công chúng nói chung và các bạn trẻ nói riêng”.