Phần Lan và Thụy Điển tiến gần mục tiêu gia nhập NATO

Tuyên bố trên được đưa ra sau khi Tổng thống Hungary Katalin Novak kêu gọi các nghị sĩ nước này nhanh chóng tán thành tư cách thành viên NATO của Phần Lan và Thụy Điển. Trên trang Facebook, Tổng thống Katalin Novak viết: “Lập trường của tôi rất rõ ràng: Trong tình hình hiện nay, việc Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO là chính đáng. Tôi tin rằng Quốc hội sẽ đưa ra quyết định sáng suốt một cách sớm nhất có thể”.

Trước đó cùng ngày, Quốc hội Hungary đã bắt đầu cuộc tranh luận về việc kết nạp hai quốc gia Bắc Âu vào NATO. Mở đầu một cuộc tranh luận, cả Tổng thống Katalin Novak và quan chức của Bộ Ngoại giao Hungary đều kêu gọi các nhà lập pháp phê chuẩn việc gia nhập NATO của Phần Lan và Thụy Điển càng sớm càng tốt. Theo Bộ Ngoại giao Hungary, tư cách thành viên NATO của Phần Lan và Thụy Điển phục vụ chính sách đối ngoại, an ninh và lợi ích kinh tế của Hungary cũng như củng cố NATO.

Cờ của Phần Lan, NATO và Thụy Điển tại trụ sở NATO ở Brussels (Bỉ) hồi tháng 5-2022. Ảnh: Reuters.

Phần Lan và Thụy Điển đã từ bỏ chính sách trung lập kéo dài hàng thập kỷ và nộp đơn xin gia nhập NATO hồi tháng 5-2022 sau khi xung đột ở Ukraine nổ ra. Theo quy định, việc kết nạp một thành viên mới yêu cầu sự đồng thuận của tất cả 30 nước thành viên NATO. Cho đến nay, trong NATO chỉ còn Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary chưa phê chuẩn nghị định thư kết nạp hai quốc gia Bắc Âu này.

Sau vài tháng trì hoãn kể từ tháng 7-2022, Quốc hội Hungary dự kiến tiến hành cuộc bỏ phiếu phê chuẩn nghị định thư kết nạp Phần Lan và Thụy Điển vào NATO trong khoảng thời gian từ ngày 6 đến 9-3 tới. Thủ tướng Viktor Orban đã hối thúc các nghị sĩ nước này cần tăng cường đàm phán trước khi bỏ phiếu phê chuẩn tư cách thành viên NATO cho Phần Lan và Thụy Điển. Phát biểu với báo giới bên lề Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc tại Geneva (Thụy Sĩ) hôm 27-2, Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto cho biết, ông hy vọng cuộc bỏ phiếu sẽ có kết quả tích cực sau khi các nhà lập pháp Hungary gặp gỡ những người đồng cấp ở Thụy Điển và Phần Lan.

Với việc Đảng Fidesz cầm quyền ở Hungary ủng hộ phê chuẩn kết nạp Phần Lan và Thụy Điển vào NATO, hai quốc gia này đã tiến sát mục tiêu gia nhập NATO khi trước mắt chỉ còn trở ngại từ phía Thổ Nhĩ Kỳ. Theo thông báo của Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu, các cuộc thảo luận giữa nước này với Thụy Điển và Phần Lan về đơn gia nhập NATO sẽ được nối lại từ ngày 9-3 tới sau khi Ankara hủy các cuộc thảo luận hồi tháng 1 vừa qua do căng thẳng gia tăng với Stockholm. Cuộc thảo luận giữa ba nước sẽ được tổ chức ở Brussels (Bỉ), nơi đặt trụ sở của NATO. Dù vậy, ông Cavusoglu khẳng định, Thụy Điển chưa tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ mà Stockholm cam kết trong bản ghi nhớ ký với Ankara năm ngoái. Trước đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan thậm chí từng tuyên bố nước này có thể sẽ phê chuẩn trước cho Phần Lan và để lại trường hợp của Thụy Điển-quốc gia lâu nay vẫn bị Ankara cáo buộc là “không đủ cứng rắn” với các thành viên người Kurd và các nhóm vũ trang khác mà nước này liệt vào danh sách khủng bố. 

Tuy nhiên, cho đến nay, Phần Lan đều nhấn mạnh ưu tiên cùng gia nhập NATO với Thụy Điển. Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin cho rằng việc nước này và Thụy Điển cùng gia nhập NATO vào một thời điểm sẽ mang lại lợi ích cho hai bên và NATO. Trong khi đó, Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson lưu ý, việc Phần Lan gia nhập NATO một mình có thể làm phức tạp quan hệ hợp tác chặt chẽ giữa các nước Bắc Âu, khi chỉ còn một mình Stockholm chưa nhận được bảo vệ đầy đủ từ NATO.