Iran hướng hợp tác thương mại tới châu Phi

Hãng thông tấn IRNA mới đây dẫn lời ông Mehdi Safari, Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách ngoại giao kinh tế của Iran, tuyên bố tương lai của nền kinh tế Iran gắn liền với việc tăng cường hợp tác thương mại với châu Phi.

Phát biểu trong cuộc họp của các trung tâm thương mại của Iran ở nước ngoài được tổ chức tại thủ đô Tehran, ông Safari nêu rõ, chính quyền của Tổng thống Ebrahim Raisi ưu tiên tăng cường quan hệ thương mại và kinh tế với các quốc gia láng giềng và trong khu vực. Quan chức này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển quan hệ thương mại với châu Phi và Mỹ Latin nhằm tạo doanh thu cho đất nước và chính sách này được đặt lên hàng đầu trong chương trình nghị sự hiện tại của chính quyền Iran.

Tổng thống Raisi (bên trái) gặp Tổng thống nước chủ nhà Emmerson Mnangagwa trong chuyến thăm Zimbabwe, ngày 13-7-2023. Ảnh: Reuters

Cũng theo ông Safari, Iran có thể đạt được các mục tiêu về kinh tế bằng cách theo đuổi hợp tác với châu Phi và Mỹ Latin trong các lĩnh vực như dịch vụ kỹ thuật và kỹ sư, xuất nhập khẩu, quá cảnh và công nghệ. Đưa ra ví vụ rằng Thổ Nhĩ Kỳ đã giành được 30 tỷ USD thị phần từ thị trường châu Phi, ông Safari cho biết, Iran cũng có thể tăng kim ngạch thương mại với châu lục này từ 1 đến 2 tỷ USD hiện nay lên hàng chục tỷ USD mỗi năm.

Theo Viện Nghiên cứu Trung Đông (MEI), nhu cầu kinh tế phong phú của châu Phi đem đến cho chính quyền của Tổng thống Raisi cơ hội lớn để tăng cường xuất khẩu đến châu lục này. Tháng 7-2022, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Amir-Abdollahian tiết lộ rằng chỉ trong khoảng thời gian 10 tháng đã có tổng cộng 47 đoàn quan chức châu Phi đến thăm Iran nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế.

Hai năm trở lại đây, các quan chức ngoại giao hàng đầu của Iran cũng đã đến thăm một loạt quốc gia châu Phi trong nỗ lực mở rộng quan hệ chính trị và kinh tế. Ngoài ra, tháng 3 năm nay, Iran và các quốc gia thuộc Tây Phi đã tổ chức một hội nghị thượng đỉnh về hợp tác kinh tế. Tại sự kiện này, Tổng thống Raisi nhấn mạnh rằng Iran sẵn sàng và cam kết mở rộng đáng kể hợp tác với các nước châu Phi trên nhiều lĩnh vực.

Tiếp đó, hồi giữa tháng 7 vừa qua, Tổng thống Iran đã có chuyến công du mang tính lịch sử tới 3 quốc gia châu Phi, gồm: Kenya, Uganda và Zimbabwe. Đáng chú ý, trong chuyến thăm, Iran và các quốc gia này đã ký tổng cộng 21 thỏa thuận trên nhiều lĩnh vực như: Dầu mỏ và năng lượng, công nghệ thông tin và viễn thông, nông nghiệp, dược phẩm. Tổng thống Raisi sau đó thậm chí đã gọi châu Phi là “vùng đất của những cơ hội”.

Mới đây, các quan chức Iran cho biết xuất khẩu của nước này tới châu Phi đã tăng 100% trong vòng một năm qua. Theo MEI, thực tế cho thấy những tiến triển quan trọng trong quan hệ thương mại giữa Iran và châu Phi, điển hình là xuất khẩu của Tehran sang châu lục này đã tăng lên 1,28 tỷ USD vào năm 2022 từ mức 579 triệu USD vào năm 2020.

Tăng trưởng ở một số lĩnh vực thậm chí còn lớn hơn, chẳng hạn như xuất khẩu dịch vụ kỹ thuật và kỹ sư của Iran sang “lục địa đen” đã tăng tới 700% trong năm ngoái. Truyền thông Iran cho biết nước này đặt mục tiêu trong vòng hai năm tới sẽ tăng kim ngạch thương mại với châu Phi lên 5 tỷ USD và sau đó là 10 tỷ USD.