Cho thuê đất không phù hợp với nguyên tắc bảo vệ và phát triển rừng

Dự án tạm dừng đầu tư, chưa có cơ sở để tiếp tục thực hiện

Thanh tra tỉnh Quảng Ninh đã tiến hành thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong thực hiện Dự án (D.A) Khu du lịch sinh thái của Công ty TNHH Du lịch sinh thái Yến Long (nay là Công ty Vạn Hoa) tại đảo Trà Ngọ, xã Vạn Yên, huyện Vân Đồn.

Công ty TNHH Du lịch sinh thái Yến Long (gọi tắt là Công ty Yến Long) được UBND tỉnh Quảng Ninh cho thuê đất theo Quyết định số 3238/QĐ-UBND, ngày 10/9/2007 với diện tích 121,42ha để xây dựng Khu du lịch sinh thái đảo Trà Ngọ - Cái Lim; thời hạn thuê đất 50 năm.

Sau khi được thuê đất, công ty đã đầu tư một số công trình phục vụ khu du lịch sinh thái. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện D.A, do nguyên nhân từ chủ đầu tư và công tác rà soát đất đai, quy hoạch của cơ quan có thẩm quyền, D.A đã tạm dừng đầu tư, chưa có cơ sở để tiếp tục thực hiện theo quy định.

Thanh tra tỉnh Quảng Ninh nhận xét, tại thời điểm năm 2007, mục tiêu của D.A là xây dựng khu du lịch sinh thái phù hợp với quy hoạch chung khu Vườn Quốc gia Bái Tử Long; tận dụng tối đa điều kiện thiên nhiên sẵn có, xây dựng các công trình kiến trúc hòa nhập với cảnh quan thiên nhiên phục vụ du lịch; tạo nguồn kinh phí đầu tư tiếp cho công tác lữu giữ, bảo tồn cảnh quan thiên nhiên, bảo vệ môi trường…

Tại thời điểm Công ty Yến Long được thuê đất, toàn bộ diện tích D.A nằm trong ranh giới Vườn Quốc gia Bái Tử Long, chưa có quyết định của Thủ tướng về việc chuyển mục đích sử dụng rừng.

“UBND tỉnh ban hành Quyết định số 3238/QĐ-UBND, ngày 10/9/2007 cho Công ty Yến Long thuê đất làm khu du lịch sinh thái (theo quy hoạch chi tiết xây dựng của D.A, có một số vị trí không còn là rừng) không phù hợp với nguyên tắc bảo vệ và phát triển rừng theo khoản 3, Điều 9 và khoản 1, Điều 27 Luật Bảo vệ và Phát triển rừng năm 2004” - kết luận thanh tra nêu rõ.

Đến thời điểm hiện nay, quy hoạch chi tiết xây dựng của D.A cơ bản phù hợp với định hướng theo điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu Kinh tế Vân Đồn đến năm 2040 được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định số 266/QĐ-TTg ngày 17/2/2020.

Tuy nhiên, ranh giới và các chức năng sử dụng đất của quy hoạch chi tiết xây dựng không hoàn toàn phù hợp với điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu Kinh tế Vân Đồn; quy hoạch bảo tồn và phát triển bền vững Vườn Quốc gia Bái Tử Long đến năm 2020 định hướng đến năm 2030; quy hoạch 3 loại rừng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 tỉnh Quảng Ninh.

“Trong trường hợp được tiếp tục thực hiện D.A, chủ đầu tư cần phải thực hiện thủ tục điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng đảm bảo phù hợp với các quy hoạch có liên quan” - Thanh tra tỉnh Quảng Ninh cho biết.

Nhiều đơn vị chưa làm “tròn” trách nhiệm

Kết luận thanh tra chỉ rõ, thời điểm triển khai D.A (từ năm 2007 đến 2010), Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Quảng Ninh có Tờ trình số 395, ngày 5/9/2007 tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định số 3238 cho Công ty Yến Long thuê đất chưa xem xét kỹ các quy định về bảo vệ, phát triển rừng, cũng như Quyết định số 85/2001/QĐ-TTg, ngày 1/6/2001 của Thủ tướng; dẫn đến, việc cho thuê đất làm khu du lịch sinh thái chưa phù hợp với nguyên tắc bảo vệ và phát triển rừng.

Đối với chủ đầu tư, trong quá trình thực hiện D.A (giai đoạn 2007 - 2010), đã xây dựng một số công trình, hạng mục không có giấy phép xây dựng; không có thiết kế bản vẽ thi công của hạng mục, công trình đã được phê duyệt...; chưa đủ điều kiện để khởi công xây dựng công trình theo quy định.

Trong giai đoạn 2010 - 2014, D.A tạm dừng do thành viên góp vốn của công ty qua đời.

Từ năm 2015, công ty đã kiện toàn lại lãnh đạo, thành viên góp vốn, có nguyện vọng tiếp tục đầu tư thực hiện D.A; tuy nhiên, việc thực hiện tiếp tục tạm dừng do công tác rà soát quy hoạch của các cơ quan chức năng.

Giai đoạn từ năm 2018 đến 2022, thực hiện Quyết định số 3559/QĐ-UBND, ngày 11/9/2018 của UBND tỉnh, trong đó, quy hoạch điều chỉnh giảm phần lớn diện tích D.A của Công ty Vạn Hoa ra khỏi diện tích Vườn Quốc gia Bái Tử Long; UBND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành nhiều văn bản giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), Ban Quản lý Vườn Quốc gia Bái Tử Long tham mưu thực hiện thủ tục giảm diện tích đất Vườn Quốc gia Bái Tử Long, tuy nhiên, kết quả tham mưu còn chậm, chưa có sự phối hợp tích cực; trình tự thủ tục chưa rõ ràng, cụ thể.

Cùng với đó, ngày 9/10/2020, UBND tỉnh cũng đã có Văn bản số 6918/UBND-QLĐĐ2 giao Sở TN&MT, Ban Quản lý Khu Kinh tế Vân Đồn khẩn trương xác định và thông báo số tiền thuê đất mà D.A phải nộp. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, 2 đơn vị này chưa thực hiện đầy đủ các nội dung UBND tỉnh chỉ đạo.

“Sở TN&MT, Ban Quản lý Khu Kinh tế Vân Đồn (nay là Ban Quản lý Khu Kinh tế Quảng Ninh) cần tổ chức rút kinh nghiệm trong việc chậm thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh tại Văn bản số 6918/UBND-QLĐĐ2, ngày 9/10/2020, liên quan đến trình tự nộp tiền thuê đất của Công ty Vạn Hoa” - Thanh tra tỉnh Quảng Ninh nêu rõ.

Hướng đi nào cho D.A?

Tại thời điểm thanh tra, căn cứ điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu Kinh tế Vân Đồn, khu vực D.A Khu du lịch sinh thái đảo Trà Ngọ - Cái Lim được quy hoạch là đất khu du lịch và đất hỗn hợp; mục đích sử dụng đất của D.A cơ bản phù hợp với định hướng quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Để tháo gỡ vướng mắc cho việc thực hiện D.A, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có Văn bản số 5107/UBND-QLĐĐ1, ngày 26/9/2022, giao Sở NN&PTNT khẩn trương chủ trì, phối hợp với các sở, ngành và đơn vị có liên quan hướng dẫn Ban Quản lý Vườn Quốc gia Bái Tử Long báo cáo UBND tỉnh trình cấp có thẩm quyền quyết định tách 500ha đã được quy hoạch điều chỉnh giảm diện tích ra khỏi ranh giới Vườn Quốc gia Bái Tử Long đảm bảo theo đúng quy định.

Theo Báo cáo số 2886, ngày 4/7/2023 của Sở NN&PTNT cho thấy, việc tham mưu tách phần diện tích đất ra khỏi ranh giới Vườn Quốc gia Bái Tử Long còn vướng mắc cần xin ý kiến Bộ NN&PTNT về trình tự, hồ sơ điều chỉnh khu rừng đặc dụng. Trên cơ sở đó sẽ thực hiện các thủ tục tiếp theo để tháo gỡ vướng mắc về đất đai, quy hoạch liên quan đến ranh giới thực hiện D.A.

Căn cứ trên kết quả thanh tra, về hướng xử lý trong thực hiện D.A, Thanh tra tỉnh Quảng Ninh kiến nghị UBND tỉnh, giao Sở NN&PTNT tham mưu ban hành văn bản đề nghị Bộ NN&PTNT hướng dẫn trình tự, hồ sơ điều chỉnh khu rừng đặc dụng; làm cơ sở để UBND tỉnh thực hiện thủ tục tách diện tích 500ha ra khỏi ranh giới Vườn Quốc gia Bái Tử Long.

Ban Quản lý Vườn Quốc gia Bái Tử Long, Ban Quản lý Khu Kinh tế Quảng Ninh, Sở TN&MT căn cứ chức năng, nhiệm vụ, tham mưu cho UBND tỉnh thực hiện thủ tục liên quan, quản lý, sử dụng diện tích này theo quy định; điều chỉnh ranh giới thuê đất đối với công ty để thực hiện D.A, khắc phục tình trạng chồng lấn diện tích đã cho thuê với ranh giới quản lý của Vườn Quốc gia Bái Tử Long. Hướng dẫn doanh nghiệp hoàn thiện thủ tục pháp lý, tiếp tục đầu tư D.A; thực hiện dứt điểm việc liên quan đến trình tự nộp tiền thuê đất của Công ty Vạn Hoa.

Đối với Công ty Vạn Hoa, chủ động hoàn thiện các thủ tục đầu tư để đưa D.A vào hoạt động. Phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành trong việc tháo gỡ vướng mắc thực hiện D.A. Khi được tiếp tục thực hiện D.A, phải có văn bản cam kết tiến độ, thời hạn thực hiện, làm cơ sở để các cơ quan chức năng giám sát, kiểm tra việc thực hiện của chủ đầu tư.