Thanh tra toàn diện các nhà mạng, hệ thống bưu chính, mạng xã hội về thu thập dữ liệu cá nhân

Tình trạng thu thập, mua bán trái phép dữ liệu cá nhân gây nhức nhối

Sáng 4/11, tại phiên chất vấn Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng, đại biểu Tạ Minh Tâm nêu vấn đề, hiện có hàng trăm triệu tài khoản tham gia các nền tảng trực tuyến nước ngoài cung cấp dịch vụ tại Việt Nam, trong đó 3 mạng xã hội phổ biến nhất có 175 triệu tài khoản.

Với việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ như hiện nay, việc thu thập, quản lý, sử dụng thông tin, dữ liệu người dùng của các nền tảng trực tuyến là không thể xem nhẹ. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết quan điểm và giải pháp về vấn đề này?

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho hay mạng xã hội kinh doanh trên dữ liệu cá nhân nên thu thập dữ liệu cá nhân.

Cách đây ba năm, tại diễn đàn Quốc hội, ông từng nêu quan điểm phải có mạng xã hội Việt Nam, bởi không thể bỏ nền tảng này được.

Năm 2009, tất cả nền tảng mạng xã hội Việt Nam có chưa đến 40 triệu tài khoản, đến nay các mạng xã hội Việt Nam lớn nhất có 130 triệu tài khoản, tương đương với số người dùng Facebook và YouTube cộng lại. "Đây cũng là giải pháp giữ lại dữ liệu của người Việt Nam tại Việt Nam", Bộ trưởng nói.

Thời gian tới, các cơ quan sẽ ban hành nghị định và tiến tới xây dựng Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, tạo hành lang pháp lý vững chắc. "Các nước ý thức rất rõ vấn đề này nên khung phạt vi phạm rất cao, có khi lên đến hàng tỷ USD với doanh nghiệp kinh doanh thu thập dữ liệu cá nhân; Mức phạt tù có khi lến đến 10 năm", Bộ trưởng nói.

Điều chỉnh về mức phạt doanh nghiệp vi phạm trong thu thập dữ liệu cá nhân

Tham gia trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm nhìn nhận tình trạng thu thập, mua bán trái phép dữ liệu cá nhân, là thực trạng nhức nhối. Bộ Công an kiến nghị hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế đặc thù đối với bảo vệ dữ liệu cá nhân; Đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội sớm cho ý kiến về dự thảo nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Các Bộ, ngành, địa phương cần chủ động đầu tư trang thiết bị, cơ sở hạ tầng bảo vệ, lưu trữ dữ liệu, thông tin; Xây dựng chiến lược đảm bảo an ninh mạng. Không riêng Bộ Công an mà các cơ quan liên quan đến bảo vệ dữ liệu cần tích cực phối hợp quốc tế trong lĩnh vực này.

Bộ trưởng Bộ Công an cho biết, sẽ đẩy mạnh thực hiện nhiệm vụ về an toàn, an ninh mạng; Hoàn thiện cơ chế phối hợp liên ngành, hành lang pháp lý về an ninh mạng; Nâng cao trình độ năng lực, trang bị hiện đại cho lực lượng đảm bảo an ninh mạng...

Cùng quan tâm đến vấn đề này, đại biểu Đinh Công Sỹ đề nghị Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông cho biết giải pháp xử lý tình trạng mua bán dữ liệu thông tin cá nhân gây phiền hà cho người dân.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, dữ liệu cá nhân là "tài sản cá nhân" và mỗi người dân phải bảo vệ. Vừa qua, người dân khá dễ dãi khi cung cấp thông tin cho người lạ. Chẳng hạn, khi đi mua kính họ đề nghị cung cấp thông tin thì cũng cho số điện thoại, trong khi lẽ ra họ phải đưa hợp đồng về thu thập thông tin và cần được sự đồng ý từ khách hàng.

Vì thế, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ thanh tra toàn diện các nhà mạng trong năm nay về thu thập dữ liệu người dân, sau đó tới hệ thống bưu chính, mạng xã hội.

Ngoài việc ban hành nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân, ông Hùng cho rằng chế tài xử lý cần cao hơn để mang tính răn đe.

Ông đề nghị Quốc hội xem xét điều chỉnh về mức phạt doanh nghiệp vi phạm trong thu thập dữ liệu cá nhân trên tỷ lệ doanh thu, chứ không phải số tuyệt đối.