Dự án điện gió xây sát nhà dân, chưa có giấy phép môi trường

Ăn không ngon, ngủ không yên vì trụ điện gió ở sát nhà

Hơn 15 năm trước, bà Hồ Thị Ra Phơn cùng gia đình vào khu tái định cư ở thôn Miệt Pa Công (xã Hướng Linh, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị) sinh sống. Khi vào đây, gia đình bà được cấp 1 nhà sàn xây bằng bê tông và ít đất sản xuất, còn nhà cũ, vườn cũ thì ngập chìm trong lòng hồ Thủy điện Quảng Trị.

Đi tái định cư, nghĩ là cuộc sống sẽ ổn định, nhưng một thời gian, phía sau ngôi nhà của bà Phơn trở thành công trường để thi công xây dựng 1 tua bin điện gió lớn. Vào năm 2017, trụ điện gió hoàn thành lắp ráp, đi vào hoạt động với cánh quạt lớn. Mỗi lúc cánh quạt quay, phát ra tiếng động khó chịu, khiến những người ở gần đau đầu.

“Lúc trụ điện gió mới hoạt động, suốt mấy tháng, tôi mất ngủ bởi tiếng ồn, cảm giác cứ khó chịu, mệt mỏi kéo dài” - bà Phơn nói.

Tháng 8.2022, tại địa bàn Hướng Linh có đợt mưa to gió lớn, lúc đó, bà Phơn đang trú trong nhà thì nghe tiếng động lớn, tưởng là sấm sét. Hết mưa, con của bà Phơn ra sau nhà thì phát hiện thiết bị hình chóp nón có đường kính hơn 2m bằng kim loại nằm dưới đất.

“Tiếng động mà chúng tôi tưởng là sấm sét, thực ra là thiết bị trên tua bin điện gió rơi xuống đất. Vì ở ngay sau nhà, nên nghe rất to. Sau vụ việc đó, hễ trời mưa gió là ai cũng lo lắng nhìn lên trụ điện gió” - bà Phơn cho hay.

Có nhà sát bên nhà bà Phơn, gia đình ông Hồ Văn Lẫu cũng bị mất ngủ, đau đầu khó chịu khi trụ điện gió mới đi vào hoạt động. Sau thời gian dài chịu đựng, dần quen tiếng ồn, thì việc trồng trọt, sản xuất ở gần trụ điện gió không hiệu quả. Anh Hồ Văn Linh - con trai của ông Lẫu - nói rằng, diện tích đất của các hộ ở gần trụ điện gió trồng cây rất kém hiệu quả, sắn thì ít củ, chuối cũng cho buồng rất tệ.

“Đã nhiều lần chúng tôi có ý kiến với chính quyền địa phương, là đề nghị di dời trụ điện gió ra xa nhà dân, hoặc di dời nhà chúng tôi đi nơi khác để tránh bị ảnh hưởng trước mắt và lâu dài, nhưng chưa được giải quyết. Sống như thế này rất khổ, lúc nào cũng bất an" - anh Hồ Văn Linh chia sẻ.

Chưa được cấp giấy phép môi trường

Ông Hồ Văn Ngại - Phó Chủ tịch UBND xã Hướng Linh - nói rằng, ở địa bàn xã có khoảng 20 hộ dân có nhà ở gần các tua bin điện gió. Người dân phản ánh, tiếng ồn ở trụ điện gió làm ảnh hưởng đến giấc ngủ, một số người dân bị đau đầu; cây cối hoa màu canh tác gần các trụ điện gió cũng được cho là năng suất kém.

“Đặc biệt, mỗi lúc mưa bão, người dân lo sẽ bị ảnh hưởng, bởi có trường hợp thiết bị rơi xuống ở cạnh nhà, may mắn là lúc xảy ra sự việc không có người. Trước phản ánh của người dân, xã cũng đã phản ánh lên cấp trên, nhưng chưa có biện pháp xử lý” - ông Hồ Văn Ngại thông tin.

Tìm hiểu cho thấy, riêng trụ điện gió được xây dựng cạnh nhà của các hộ dân thôn Miệt Pa Công thuộc dự án Nhà máy điện gió Hướng Linh 2 của Công ty Cổ phần Tổng Công ty Tân Hoàn Cầu. Từ chân trụ điện gió, đến tường nhà của người dân khoảng cách chỉ hơn 100m.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Trị, Thông tư 02/2019/TT-BTC quy định, khoảng cách từ trụ điện gió đến khu dân cư tối thiểu là 300m. Có trụ điện gió ở thôn Miệt Pa Công cách nhà dân không đảm bảo khoảng cách tối thiểu nhưng dự án Nhà máy điện gió Hướng Linh 2 thi công, hoạt động vào năm 2017, trước thời điểm thông tư có hiệu lực.

Liên quan đến phê duyệt môi trường ban đầu, dự án Nhà máy điện gió Hướng Linh 2 có báo cáo đánh giá tác động môi trường theo Quyết định số 54/QĐ-UBND ngày 12.1.2016 của UBND tỉnh Quảng Trị. Nhưng theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10.1.2022 của Chính phủ về quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, thì dự án trên thuộc đối tượng phải có giấy phép môi trường.

“Căn cứ vào quy định, thì nếu khoảng cách từ trụ điện gió đến nhà dân không đảm bảo, sẽ không đủ điều kiện để cấp giấy phép môi trường. Đến thời điểm này, dự án Nhà máy điện gió Hướng Linh 2 chưa làm hồ sơ cấp giấy phép, hết năm 2024 mà chưa có giấy phép môi trường thì sẽ bị xử phạt” - lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Trị nói.