Trung Quốc thành đầu tàu kinh tế toàn cầu muộn nhất cuối 2023?

Trung Quốc trên đà thành nước có thu nhập cao

Các nhà kinh tế hàng đầu của Trung Quốc dự báo, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới có thể đạt tốc độ tăng trưởng trên 5% trong năm nay và Trung Quốc đang trên đường trở thành quốc gia có thu nhập cao muộn nhất là vào cuối năm 2023.

Theo Hoàn cầu Thời báo, sự hoài nghi đã gia tăng trong những ngày gần đây sau khi Bắc Kinh công bố mức tăng trưởng GDP quý 4 năm 2021 chỉ đạt 4%, mức thấp nhất so với 3 quý đầu năm lần lượt là 18,3%, 7,9% và 4,9%. Mặc dù tổng thể tăng trưởng GDP Trung Quốc cả năm 2021 là 8,1%, song do GDP quý 4 chậm lại nên một số tổ chức quốc tế bao gồm IMF cắt giảm dự báo tăng trưởng GDP năm 2022 của Trung Quốc.

Những dự báo nói trên của các nhà kinh tế hàng đầu Trung Quốc được đưa ra sau một loạt các đợt cắt giảm lãi suất quan trọng trong những tuần gần đây để thúc đẩy nền kinh tế, trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ chỉ ra rằng đợt tăng lãi suất sắp xảy ra sẽ dẫn đến việc thắt chặt chính sách tiền tệ toàn cầu.

Theo giới phân tích, trái ngược hoàn toàn với các nơi khác trên thế giới, hộp công cụ chính sách dồi dào và cam kết ổn định của Trung Quốc sẽ tiếp tục biến nước này thành thiên đường đầu tư và đầu tàu cho tăng trưởng toàn cầu trong những năm tới.

Ông Justin Lin Yifu - cựu chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới và là thành viên của Ủy ban Thường vụ Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc (CPPCC) - tin rằng nền kinh tế Trung Quốc sẽ có thể tăng trưởng khoảng 6% vào năm 2022, và nước này sẽ tiếp tục là động lực thúc đẩy tăng trưởng trên thế giới trong những thập kỷ tới.

Ông Lin đưa ra nhận xét tại một sự kiện do Hiệp hội Ngoại giao Công chúng Trung Quốc tổ chức hôm 27.1 với chủ đề "Tình hình hiện tại và tương lai của nền kinh tế Trung Quốc".

Ông dự đoán dân số 1,4 tỉ người của Trung Quốc sẽ bước qua ngưỡng trở thành quốc gia có thu nhập cao trong năm nay hoặc năm sau, đây là một thành tựu mang tính bước ngoặt trong lịch sử nhân loại.

“Chỉ có hai nền kinh tế đạt được thành công từ thu nhập thấp đến thu nhập cao kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai - đảo Đài Loan và Hàn Quốc. Trung Quốc đại lục có thể là nền kinh tế thứ ba" - ông Lin nói. Chuyên gia đồng thời lưu ý rằng điều này có nghĩa là vào thời điểm đó, khoảng 34% dân số thế giới sẽ sống ở các nước có thu nhập cao, cao hơn gấp đôi so với mức hiện tại là khoảng 16%.

Theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS), vào năm 2021, GDP bình quân đầu người của Trung Quốc là khoảng 12.551 USD, gần bằng mức "quốc gia có thu nhập cao" theo định nghĩa của Ngân hàng Thế giới và vượt qua GDP bình quân đầu người toàn cầu là 12.100 USD.

"Điều này có ý nghĩa biểu tượng vì đối với một quốc gia đang phát triển, việc trở thành một quốc gia có thu nhập trung bình là điều tương đối dễ dàng. Nhưng việc xây dựng và chuyển đổi sang một nền kinh tế có thu nhập cao là khá khó khăn vì hầu hết họ đều sa vào bẫy thu nhập trung bình trong quá trình này" - ông Liu Shijin, Phó Giám đốc Ủy ban Các vấn đề Kinh tế của CPPCC, phát biểu tại diễn đàn.

Ông Liu Shijin dự đoán Trung Quốc "có khả năng cao" sẽ đạt được tốc độ tăng trưởng trên 5% trong năm nay và tăng tốc có thể bắt đầu từ nửa cuối năm.

Lý do Trung Quốc bị hạ cấp dự báo

Dự báo của hai nhà kinh tế có tầm ảnh hưởng được đưa ra sau khi một số tổ chức quốc tế và ngân hàng đầu tư hạ dự báo GDP của Trung Quốc.

IMF hôm 26.1 đã cắt giảm dự báo năm 2022 của Trung Quốc 0,8 điểm phần trăm xuống còn 4,8%, sau khi đạt tăng trưởng xuất sắc 8,1% vào năm 2021, mức cao nhất trong một thập kỷ. Trước đó, ngày 11.1, Ngân hàng Thế giới cũng hạ ước tính tăng trưởng GDP của Trung Quốc xuống 5,1% vào năm 2022, từ 5,4% vào năm 2021.

Lý giải việc hạ dự báo, các tổ chức quốc tế cũng như truyền thông phương Tây liệt kê các rủi ro như biến thể Omicron lây lan, căng thẳng tài chính giữa các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc, tiêu dùng cá nhân cắt giảm và sự gián đoạn do đại dịch gây ra do chính sách zero-COVID của Trung Quốc.

Trong bối cảnh áp lực gấp ba lần từ cú sốc nguồn cung, kỳ vọng suy yếu và nhu cầu giảm - mà Trung Quốc thừa nhận trong Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương được tổ chức vào tháng 12, các nhà kinh tế nói với Hoàn cầu Thời báo rằng một số lo ngại là "chính đáng" nhưng chúng không phản ánh bức tranh toàn cảnh về tiềm năng tăng trưởng của Trung Quốc và sự sẵn sàng của chính phủ Trung Quốc trong việc kích thích nền kinh tế.

"Mọi người đều quan tâm đến bất động sản, điều này đè nặng lên tăng trưởng nửa sau của Trung Quốc vào năm 2021. Nhưng động lực từ đầu tư bất động sản đã đạt đỉnh và đây là thông lệ bình thường. Vì vậy, một trong những ưu tiên đối với công việc của chính phủ trong nửa đầu năm 2022 là ổn định đầu tư cơ sở hạ tầng" - ông Liu Shijin nói, lưu ý rằng các nhà chức trách sẽ hướng tới một chính sách tài khóa chủ động hơn.

Trong khi đó, ông Lin Yifu ước tính rằng từ năm 2019 đến năm 2035, Trung Quốc vẫn có tiềm năng tăng trưởng 8% hàng năm. “Chúng ta có mức tiết kiệm cao nhất trên thế giới và tỉ lệ thâm hụt của chính phủ tính theo phần trăm GDP là thấp nhất… Chúng ta có nguồn lực để đầu tư và Trung Quốc sẽ có thể duy trì mức tăng trưởng đầu tư cao" - ông Lin nói.

Việc nới lỏng tiền tệ và tài khóa của Trung Quốc đang được tiến hành. Tân Hoa xã đưa tin, tại cuộc họp với đại diện các chuyên gia nước ngoài vào chiều 26.1, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tuyên bố sẽ mở rộng quy mô điều chỉnh các chính sách vĩ mô, tăng cường phối hợp có mục tiêu và thực hiện các biện pháp hiệu quả để đối phó với khó khăn và ổn định kỳ vọng thị trường.