Thờ ơ với nguy cơ mất khí đốt Nga, EU sẽ gánh hậu quả
Slovakia dẫn đầu nỗ lực duy trì dòng chảy khí đốt Nga sang châu Âu trong khi EU đứng ngoài cuộc.
Hợp đồng trung chuyển khí đốt Nga qua Ukraina sẽ hết hạn vào ngày 31.12.2024. Ảnh: Xinhua
Reuters đưa tin, Slovakia đang nỗ lực dẫn đầu các cuộc đàm phán nhằm duy trì việc vận chuyển khí đốt Nga qua Ukraina, trong bối cảnh hợp đồng giữa Kiev và Mátxcơva sẽ hết hạn vào ngày 31.12.2024. Tuy nhiên, Liên minh châu Âu (EU) vẫn giữ thái độ im lặng, từ chối tham gia bất kỳ cuộc thảo luận nào liên quan đến vấn đề này.
Nguy cơ đứt gãy nguồn cung khí đốt ở châu Âu
Slovakia, cùng với các đối tác Hungary, Áo và Italy, đã gửi cảnh báo đến Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen về nguy cơ an ninh năng lượng khi dòng chảy khí đốt từ Nga qua Ukraina có thể bị dừng lại. Đây là tuyến đường chính cung cấp khí đốt cho nhiều quốc gia châu Âu, và việc gián đoạn sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng cả về kinh tế lẫn an ninh năng lượng khu vực.
Tập đoàn khí đốt SPP của Slovakia đã đưa ra một tuyên bố mạnh mẽ, nhấn mạnh rằng việc tiếp tục vận chuyển khí đốt qua Ukraina là "giải pháp có lợi nhất, không chỉ cho người tiêu dùng khí đốt ở châu Âu mà còn cho chính Ukraina".
Trong bối cảnh xung đột kéo dài với Nga, Ukraina kiên quyết không gia hạn hợp đồng vận chuyển khí đốt của Nga qua lãnh thổ nước này. Tuy nhiên, Thủ tướng Denys Shmyhal khẳng định Ukraina sẵn sàng đồng ý một thỏa thuận nếu khí đốt không có nguồn gốc từ Nga.
Dù vậy, giải pháp thay thế vẫn chưa rõ ràng. Slovakia và các đối tác trong khu vực bày tỏ lo ngại rằng việc mất đi dòng chảy khí đốt qua Ukraina sẽ làm tăng đáng kể chi phí năng lượng. Riêng Slovakia dự kiến thiệt hại lên đến 220 triệu euro do phí vận chuyển cao hơn nếu phải sử dụng các tuyến đường thay thế.
Dự án phát triển khí đốt tự nhiên Midia ở đông nam Romania năm 2022. Ảnh: Xinhua
EU không tham gia đàm phán
Phản hồi trước tuyên bố từ Slovakia và các đối tác, người phát ngôn Ủy ban châu Âu cho biết EU không ủng hộ việc gia hạn hợp đồng vận chuyển khí đốt qua Ukraina cũng như không tham gia vào bất kỳ cuộc đàm phán nào liên quan đến vấn đề này.
Sự im lặng của EU cho thấy sự thiếu đồng thuận trong cách tiếp cận vấn đề năng lượng ở châu Âu, đặc biệt khi các quốc gia như Slovakia đang chịu áp lực lớn từ việc thiếu lựa chọn thay thế cho nguồn khí đốt từ Nga.
Slovakia đã tổ chức thêm các vòng đàm phán với tập đoàn Gazprom của Nga. Tuy nhiên, tương lai của việc vận chuyển khí đốt qua Ukraina vẫn còn mơ hồ, đặc biệt khi Nga đang tìm kiếm các tuyến đường mới qua Thổ Nhĩ Kỳ, Bulgaria và Romania.
Thách thức phía trước
Giá khí đốt tại châu Âu đang tăng mạnh, với hợp đồng khí đốt tiêu chuẩn của Hà Lan tăng hơn 5% trong tuần qua. Sự thiếu chắc chắn về nguồn cung khiến thị trường năng lượng càng thêm bất ổn.
Trong bối cảnh này, Slovakia kêu gọi một giải pháp chung từ các nước EU để đảm bảo an ninh năng lượng cho khu vực. Tuy nhiên, việc EU chần chừ hành động và sự phức tạp trong quan hệ Nga - Ukraina khiến nỗ lực của Slovakia trở thành một bài toán khó.
Châu Âu đang đối mặt với thời điểm quyết định về an ninh năng lượng. Câu hỏi đặt ra là liệu EU có thể vượt qua những chia rẽ nội bộ và đưa ra một chiến lược toàn diện để đảm bảo nguồn cung khí đốt hay không. Nếu không, rủi ro lớn hơn sẽ không chỉ dừng lại ở việc mất nguồn năng lượng, mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến kinh tế và ổn định khu vực.