Thế giới sắp có vaccine điều trị ung thư?

Theo đó, vaccine ung thư CARVac mở ra hy vọng có thể chế ngự thành công căn bệnh nan y này trong tương lai.

Khi BioNTech được thành lập cách đây 15 năm, vợ chồng ông Uğur Şahin và bà Özlem Türeci, hai nhà đồng sáng lập Công ty Công nghệ Sinh học BioNTech của Đức, muốn phát triển các loại thuốc mới chống căn bệnh ung thư dựa trên công nghệ mRNA bằng cách đưa một loại protein vào tế bào để cơ thể tự điều chỉnh các tế bào không bình thường.

Ảnh minh họa: Drug Target Review

Kết quả nghiên cứu giai đoạn 1 ở người được công bố cho thấy, sau khi được tiêm vaccine CARVac, các khối u đã ngừng phát triển, thậm chí bị thu nhỏ lại. Kết quả cụ thể đối với 44 bệnh nhân thử nghiệm được tiêm vaccine 4 liều lượng cho thấy kết quả khả quan.

Theo đó, khi được tiêm 2 liều lượng, 59% đối tượng thử nghiệm đã giảm được kích thước khối u ít nhất 30%, trong khi bệnh tình của hầu hết (95%) số bệnh nhân đều ổn định sau khi tiêm, điều đó có nghĩa là khối u không tiếp tục phát triển.

Khi được tiêm 4 liều lượng, tỷ lệ thành công lại thấp hơn, nhưng vẫn có 45% số bệnh nhân co giảm khối u ít nhất 30%, trong khi bệnh tình ổn định ở 74% số bệnh nhân.

Hiệu quả ở hai mô hình khác nhau có thể là do chênh lệch về quy mô đối tượng nghiên cứu. Trong đó, kết quả ở nhóm tiêm 4 liều lượng được tính toán dựa trên dữ liệu của 38 bệnh nhân còn kết quả nhóm được tiêm 2 liều lượng dựa trên dữ liệu của 13 người.

Về tác dụng phụ, trong quá trình tiêm chủng, phản ứng viêm tăng lên phụ thuộc vào liều lượng đã được quan sát thấy ở 23 trong số 44 đối tượng thử nghiệm. Đa số trường hợp là sốt và tụt huyết áp.

Nền tảng của phương pháp trên là liệu pháp miễn dịch tế bào CAR-T (CAR là thụ thể kháng nguyên dạng khảm), trong đó hệ thống phòng vệ của cơ thể sẽ nhắm mục tiêu vào các tế bào khối u.

Theo liệu pháp này, các tế bào bạch cầu vốn chịu trách nhiệm cho hệ thống phòng vệ của cơ thể sẽ được lọc ra từ máu bệnh nhân. Từ đó, các tế bào T được tái lập trong phòng thí nghiệm để sản xuất CAR trên bề mặt, hay thụ thể kháng nguyên đặc hiệu khối u, phù hợp với cấu trúc gắn kết của tế bào ung thư. Các tế bào T với thụ thể CAR được đưa trở lại bệnh nhân thông qua truyền dịch, theo đó các tế bào này sẽ bám vào tế bào ung thư và tiêu diệt các tế bào khối u của người bệnh.

Hiện vẫn chưa rõ khi nào vaccine mới này sẽ được phê duyệt. Nghiên cứu giai đoạn 2 sẽ được bắt đầu vào năm 2024, với hiệu quả và liều lượng sẽ được xác định rõ hơn.