Tại Việt Nam, trẻ sinh non vẫn là một vấn đề y tế đáng quan tâm

Với thông điệp “Khởi đầu vững chắc, tương lai tươi sáng cho trẻ sinh non”, Tổ chức Y tế thế giới kêu gọi nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng ngừa sinh non từ những nguyên nhân có thể tránh được, cam kết thúc đẩy chăm sóc y tế, hỗ trợ xã hội và đồng hành lâu dài để mọi trẻ sinh non đều có cơ hội sống khỏe mạnh và phát triển toàn diện.

Bảo vệ “những chiến binh tí hon”

Ngày Thế giới vì Trẻ sinh non (17-11) được hơn 100 quốc gia hưởng ứng, trong đó Việt Nam luôn tích cực tham gia với nhiều hoạt động truyền thông, hội thảo và chương trình hỗ trợ gia đình có trẻ sinh non. Theo Tổ chức Y tế thế giới, mỗi năm trên toàn cầu có hơn 13 triệu trẻ sinh non, tức là cứ 10 trẻ sinh ra thì có 1 trẻ sinh non. Sinh non là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ sơ sinh, chiếm khoảng 1 triệu ca tử vong mỗi năm.

Những trẻ sống sót sau sinh non thường phải đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe lâu dài như chậm phát triển, khuyết tật vận động, giảm thị lực, thính lực và các rối loạn về hành vi, học tập. Tại Việt Nam, trẻ sinh non vẫn là một vấn đề y tế đáng quan tâm. Khoảng 25% số ca tử vong sơ sinh có nguyên nhân do sinh non/nhẹ cân. Mặc dù ngành y tế đã đạt nhiều tiến bộ trong chăm sóc sơ sinh và điều trị cho trẻ sinh non, song đây vẫn là nhóm trẻ có nguy cơ cao, cần sự quan tâm đặc biệt của cả hệ thống y tế và toàn xã hội.

Một bà mẹ của trẻ sinh non chia sẻ về niềm vui khi con phát triển khỏe mạnh.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Tri Thức, những năm gần đây, Việt Nam đã có nhiều tiến bộ vượt bậc trong lĩnh vực chăm sóc và điều trị trẻ sinh non. Việt Nam đã cứu sống và chăm sóc thành công nhiều trẻ sinh non, nhẹ cân, thậm chí có trẻ dưới 500 gram, giúp các em được lớn lên khỏe mạnh, phát triển bình thường về thể chất và trí tuệ. Mỗi nụ cười trên gương mặt trẻ, mỗi giọt nước mắt xúc động của cha mẹ chính là nguồn động viên to lớn để đội ngũ cán bộ y tế tiếp tục nỗ lực và cống hiến vì trẻ sinh non, vì thế hệ tương lai của Việt Nam.

Bác sĩ Trần Đăng Khoa, Phó cục trưởng Cục Bà mẹ và Trẻ em (Bộ Y tế) cho biết, 75% các trường hợp tử vong do sinh non hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng những can thiệp đơn giản, hiệu quả và chi phí thấp. Sinh non không chỉ là thời điểm sinh sớm hơn dự kiến, mà là một nguy cơ đe dọa sức khỏe toàn diện của trẻ.

Chăm sóc toàn diện cho trẻ sinh non

Chị H.T.T (Hà Nội), mẹ bé sinh non ở tuổi thai 25 tuần 4 ngày, bé chào đời với cân nặng chỉ 800 gram, mong manh hơn bất kỳ đứa trẻ nào. Chưa đầy một tháng tuổi, bé đã phải trải qua ca phẫu thuật ống động mạch, một thách thức lớn đối với một cơ thể còn chưa hoàn thiện. Chị H.T.T xúc động chia sẻ: "Có lúc tôi tuyệt vọng lắm. Bác sĩ có khi nói sự sống của cháu còn rất chênh vênh. Vợ chồng tôi chỉ biết cố gắng, gửi niềm tin vào các y, bác sĩ để mọi thứ được thuận lợi hơn cho đến bây giờ".

Nhờ sự theo dõi chặt chẽ của đội ngũ bác sĩ, kết hợp chăm sóc Kangaroo (da kề da) và nuôi con bằng sữa mẹ, bé đã vượt qua những ngày đầu đầy thử thách để dần ổn định và phát triển.

Hành trình của chị H.T.T và con là câu chuyện đại diện cho hàng nghìn gia đình có trẻ sinh non trên cả nước, nơi mỗi phút giây đều là nỗ lực bền bỉ hướng tới sự sống.

Đại diện Bộ Y tế cam kết đồng hành cùng trẻ sinh non.

Ngoài chuyên môn y tế, sự đồng hành của gia đình đóng vai trò rất quan trọng trong hành trình giúp trẻ sinh non vượt qua những thời khắc mong manh nhất của cuộc đời. Khi trẻ sinh non được ra viện, cha mẹ tiếp tục giữ vai trò quan trọng. Việc duy trì Kangaroo, theo dõi thân nhiệt, cân nặng, bú mẹ hoàn toàn và giữ môi trường sạch - ấm - yên tĩnh giúp trẻ phát triển an toàn. Ngoài ra, trẻ cần được tái khám định kỳ đến ít nhất 2 tuổi để sàng lọc các vấn đề về mắt, thính lực, tim mạch và đánh giá phát triển vận động - trí tuệ theo tuổi hiệu chỉnh. Một số bệnh viện nhi trong nước đã triển khai phòng khám chuyên biệt cho trẻ sinh non, hỗ trợ gia đình theo dõi toàn diện và can thiệp sớm, hạn chế tối đa các biến chứng về lâu dài.

Đồng hành cùng trẻ sinh non

Sinh non không chỉ là câu chuyện của ngành y tế hay của riêng một gia đình. Đó là vấn đề sức khỏe cộng đồng, bởi mỗi đứa trẻ khỏe mạnh hôm nay chính là nguồn nhân lực và tương lai của đất nước mai sau. Cộng đồng có thể góp phần bằng nhiều hành động thiết thực, từ lan tỏa kiến thức về thai kỳ an toàn, phòng ngừa sinh non và chăm sóc trẻ sơ sinh, đến đồng hành cùng các gia đình có trẻ sinh non bằng sự động viên và chia sẻ khó khăn.

Bên cạnh đó, việc ủng hộ ngân hàng sữa mẹ, hỗ trợ dụng cụ, thiết bị hoặc nguồn lực tài chính cho các bệnh viện và những gia đình có hoàn cảnh khó khăn cũng đem lại ý nghĩa lớn. Các chuyên gia cho biết, sinh non không thể phòng tránh hoàn toàn, nhưng nguy cơ có thể giảm đáng kể nếu chúng ta đầu tư vào sức khỏe của người mẹ, nâng cao chất lượng chăm sóc thai kỳ và tạo điều kiện để gia đình đồng hành cùng trẻ. Khi hệ thống y tế và mỗi bà mẹ phối hợp chặt chẽ, không chỉ giúp trẻ ra đời đúng thời điểm mà còn bảo vệ tương lai của hàng triệu em bé.